ŻYDOWSKA PAMIĘĆ PIASECZNA
Spotkanie pierwsze – odsłonięcie rzeźby
19 października, godz. 16.00
Miejsce zbiórki: ul. Jerozolimska, róg Alei Kalin w Piasecznie (dawny adres Jerozolimska 17)
wstęp wolny
Całość wydarzenia potrwa około dwóch godzin.
Organizatorzy: Fundacja Mykwa, Centrum Kultury w Piasecznie
W Piasecznie, przy pl. Zgody, pojawiła się nowa rzeźba. Nosi tytuł „Spotkanie”. Jej autorem jest Norbert Delman. Rzeźba powstała w 2024 roku na zamówienie Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma. Stała się częścią obchodów 82. rocznicy rozpoczęcia wielkiej akcji likwidacyjnej getta warszawskiego. Tegoroczna edycja Marszu Pamięci była poświęcona rabinom getta warszawskiego i życiu religijnemu w dzielnicy zamkniętej. Rzeźba, nawiązująca symboliką do muranowskich gruzów, od 22 lipca do 21 września 2024 r. była prezentowana w przestrzeni publicznej, przy ul. Dzielnej 5, gdzie mieściła się warszawska siedziba rabina Kalonimusa Kalmana Szapiry.
Na całym świecie cadyk Kalonimus Kalman Szapiro znany jest jako rabin Piaseczna. Funkcję tę pełnił od 1913 roku aż po sam kres piaseczyńskiej gminy żydowskiej, który przyniosła Zagłada. Dlatego, po zakończeniu obchodów związanych z Marszem Pamięci w Warszawie, postanowiliśmy dać drugie życie fragmentom rzeźby „Spotkanie”, zapraszając ją do Piaseczna. Wybraliśmy dla niej miejsce – tam, gdzie do 1978 roku stała synagoga i gdzie nieopodal wciąż znajduje się mykwa – rytualna łaźnia żydowska. Chcemy w ten sposób zainaugurować cykl spotkań otwierających społeczną rozmowę i budowanie wspólnoty wokół żydowskiej pamięci Piaseczna i współczesnych form jej obecności w przestrzeni publicznej.
Podczas pierwszego spotkania odsłonimy uroczyście rzeźbę i opowiemy o związkach Kalonimusa Kalmana Szapiry z Piasecznem – o tym, jakim był rabinem, nauczycielem i po prostu człowiekiem.
Spotkanie przy rzeźbie poprzedzimy małą wędrówką – rozpoczniemy ją od ulicy Jerozolimskiej, gdzie w czasie wojny znajdowało się getto. Nawiążemy do symboliki żydowskiego święta Sukot, czyli Szałasów, które przypada właśnie w tym czasie.
Wędrówkę z opowieściami poprowadzą Beata Frankowska – opowiadaczka historii i edukatorka kulturowa oraz Piotr Prawucki – historyk-regionalista; założyciele piaseczyńskiej Fundacji Mykwa (w organizacji), którą powołali do życia w 2024 roku w celu upamiętnienia społeczności żydowskiej z Piaseczna i dialogu z jej potomkami.
Opowieść o związkach rabina Kalonimusa Kalmana Szapiry z Piasecznem przedstawi Marta Dudzik-Rudkowska – naukowczyni z Zakładu Hebraistyki UW, tłumaczka pism pedagogicznych rabina, wydanych przez Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma.
Norbert Delman – ur. w 1989 r. w Warszawie, gdzie mieszka i pracuje. Ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie w pracowni Mirosława Bałki, w latach 2009–2014 studiował sztuki piękne w University College Falmouth. W latach 2016–2020 współtworzył przestrzeń artystyczną Stroboskop w Warszawie. Inspiracją dla rzeźby „Spotkanie” były pisma rabina Szapiry, a w szczególności rozważania teologiczne „Nakaz i ochotne spełnienie”.
Osoby, które z różnych powodów nie mogą wziąć udziału w poprzedzającej odsłonięcie rzeźby wędrówce, zapraszamy na pl. Zgody 1a, w miejscu dawnej synagogi, ok 17.30.
Wydarzenie na FB: www.facebook.com/events/1054529326113526/
