INSPIRATORIUM // Spotkania z chemią z geologiem – Roksana Maćkowska
data: 4 marca 2024
Wiek: 14 – 18 lat
Chemia z geologiem
Nauka chemii polega głównie na rozwiązywaniu dużej ilości zadań rachunkowych i rozpisywaniu reakcji. Wiele zagadnień ma znaczenie praktyczne dla przemysłu oraz nauk przyrodniczych. Zajęcia z geologiem są doskonałą okazją do poznania zastosowań chemii w dziedzinach pozornie z nią niezwiązanych. Dzięki ćwiczeniom opartym na konkretnych przykładach nauka chemii może być łatwa i przyjemna. Do zadań wykorzystujemy naturalne minerały będące przede wszystkim solami, tlenkami, rzadziej pierwiastkami rodzimymi. W ramach zajęć oferujemy następujące tematy:
- Obliczenia chemiczne z minerałami: mol, masa molowa, objętość molowa gazów, obliczenia na podstawie równań reakcji, wydajność reakcji, skład procentowy rudy. Na zajęciach każdy uczeń (lub grupa uczniów) losuje minerał, dla którego dokonuje obliczeń.
- Roztwory: rozpuszczalność i iloczyn rozpuszczalności, rozpuszczanie i wytrącanie osadów, stężenie procentowe i molowe, stopień i stała dysocjacji, pH, hydroliza. Na zajęciach każdy uczeń (lub grupa uczniów) losuje minerał, dla którego dokonuje obliczeń. Omawiane są także zagadnienia związane z ochroną środowiska i procesami zachodzącymi w przyrodzie.
- Kinetyka reakcji, termodynamika: szybkość reakcji, obliczenia związane z energetyką procesów, równowaga chemiczna. Na zajęciach omawiane są procesy zachodzące w przyrodzie, zwłaszcza prowadzące do powstania skał i minerałów.
- Elektrochemia oraz reakcje utleniania i redukcji: ogniwa i szereg napięciowy metali, elektroliza, reakcje utleniania i redukcji (uzgadnianie współczynników). Na zajęciach omawiane są procesy zachodzące w przyrodzie, zwłaszcza prowadzące do powstania skał i minerałów, a także metody otrzymywania metali.
- Budowa atomu: izotopy, przemiany jądrowe, okres połowicznego rozpadu, oznaczanie wieku skał.
- Minerały jako związki chemiczne
Prowadząca: Roksana Maćkowska
Jestem absolwentką Wydziału Geologii UW, doktorem nauk o Ziemi. Przez 12 lat pracowałam w PAN Muzeum Ziemi w Warszawie, w tym przez 6 pełniłam obowiązki kierownika Działu Zbiorów Mineralogicznych i Petrograficznych. Aktualnie prowadzę własną firmę edukacyjną Geouniwersytet. Wyspecjalizowałam się w popularyzowaniu nauk geologicznych oraz w prowadzeniu zajęć (wykładów, lekcji, warsztatów) dla osób w prawie każdym wieku. Jestem członkiem Polskiego Towarzystwa Meteorytowego i Towarzystwa Rapperswilskiego.